Kazadan sonra
Geçtiğimiz hafta yaşanan talihsiz AtlasJet kazasından sonra yolcuların sigorta haklarının nasıl şekilleneceği merak konusu oldu. Neticede uçaklar WordFocus havayolları envanterinde ve yönetim kurulu başkanı Yavuz Çizmeci'nin mülkiyetindeki şirkete aitti. AtlasJet ile yapılan uzun süreli kiralama anlaşmasına göre ise uçaklar bu şirket çağrı adı ve bayrağıyla uçuyordu.
Yolcular biletlerini AtlasJet'ten almıştı ancak uçakların bakımı bilindiği kadarıyla WordFocus'a aitti.
Sigorta konsorsiyumunun kim olduğu ve primlerin nasıl ödendiği ise şuana kadar açıklanmış değil. Ancak, genel havacılık ticari prensiplerine göre sigorta primleri ve üçüncü kişiler mali sorumluluk primleri de uçağın sahibi olan tüzel kişiliğin envanterinde. Yani bu tanımın yanlış olmaması durumunda hayatını kaybeden tüm yolcuların kanuni haklarının karşılığı ve sorumlusu WordFocus üzerinden o uçağı sigortalayan şirkete ait.
Elbette bu arada atlanmaması gereken bir başka önemli detay ise uçuş ekibinin durumuyla ilgili. Çünkü yine bilindiği kadarıyla uçuş ekibi özlük hakları bakımından AtlasJet'e bağlı. Bu durumda ise uçuş ekibinin kanuni tazminat haklarından AtlasJet de sorumlu tutulabiliyor. Bu karışık hesapların hukuki durumu elbette uzun incelemeler sonrasında uluslararası mevzuatlara bakılarak ilgili mahkemeler tarafından yapılacak. Tazminat haklarının miktarlarıyla ilgili olarak Ulaştırma Bakanlığı'na bağlı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün vereceği kaza kırım raporu da son derece etkili olabilecek. Eğer kaza pilot hatasından kaynaklandıysa tazminat hukuki akışı ağırlıklı olarak yukarıda anlattığımız şekliyle geçecek. Ancak uçakta teknik arıza veya imalat hatası olması muhtemel durumlarında ise uçağın üretici firması da sorumlu tutulabilecek. Böyle bir durumun olup olmadığının anlaşılması için ise uçağın üretici firması McDonalds'ın bugünkü sahibi Boeing yetkilileri olaydan hemen sonra gelerek incelemelerde bulundu ve sivil havacılığın vereceği raporu bekliyorlar.
Kaza anlarında genellikle bu gibi detaylar ilk başta kimsenin aklına gelmez. Acı büyüktür ve hayatını kaybedenlerin kaybı her şeyi kapsamaktadır. Ancak aradan geçen kısa süre sonra ise yeni gündem tamamen bu gibi hukuki durumlarla ilgilidir.
Bu arada uçaktaki uçuş ekibinin dışında intikal eden görevli uçuş ekibi olması halinde ise bunların tazminat durumları tamamen farklı olarak hesaplanıyor.
Bu arada en acısı ise hayatını kaybedenlerin yaşlarına, mesleki ve eğitim durumlarına, bakmakla yükümlü oldukları kişi sayısı ve muhtaçlık durumuna, gelir seviyesine göre tazminat hak ediyorlar. Yan yana oturan 30 yaşındaki iki kişi hayatını kaybettiğinde biri diğerinin iki katı tazminat alabiliyor. Yani insan canının değeri hiçbir zaman sanıldığı gibi eşit değil. Herkesin değeri hukuk ve kanunlar gözünde bile farklı değerler ediyor.
Bu arada sivil havacılığımızın yaşadığı bu talihsiz olayla ilgili olmak üzere başta hayatını kaybedenlerin aileleri ve yakınlarına sonra da WordFocus'un sahibi Yavuz Çizmeci'yle birlikte AtlasJet CEO'su Tuncay Doğaner'e ve Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersol ile tüm havacılık camiasına başsağlığı diliyoruz. Bir daha böyle üzücü olayların yaşanmaması dileğiyle.
