Devlerin Savaşı
Dünyanın iki dev uçak üreticisi Avrupalı Airbus ile Amerikalı Boeing yıllardır müthiş bir rekabet içindeler. En son ve en taze düello geçtiğimiz hafta Paris'te düzenlenen havacılık fuarında yapıldı. 2007 yılının ilk yarısında yarışta açık ara önde olan Airbus'tan iki kaz daha fazla sipariş alan Boeing rakibini zor durumda bırakmıştı ve bunun neticesinde geçtiğimiz aylar içerisinde Avrupalı üreticide önemli istifalar ve işten çıkarmalar yaşanmıştı. A380 üretim sürecinde de sıkıntılar yaşayan Airbus çok ciddi yaralar almaya başlamışken Paris Uluslararası Havacılık Fuarı kurtarıcı niteliğinde oldu. Fuarın sadece ilk gününde 34,1 milyar euro tutarında 340 adet uçak siparişi alan Airbus sıkıntılı geçen son döneminde rahatlama ve derin bir nefes alma imkanı buldu. Airbus aynı zamanda Boeing'e pazarda yalnız olmadığını ve ileride de olmayacağını hatırlatmış oldu.
Boeing'in hazırladığı 2006-2026 yıllarını kapsayan sivil havacılık pazarı raporunun ayrıntılarını manşetimizde okudunuz. Özellikle uçak sayısı artışında öngörülen rakam günümüzde dünyadaki mevcut filonun tam iki katı. Bu rakam ciddi bir pazarın ve gelirin göstergesi. Airbus ve Boeing'in arasındaki rekabet önümüzdeki yirmi yılda daha da acımasız olacağını ön görmek çok da zor olmasa gerek.
Rekabetin Türkiye Boyutu
Global anlamda yaşanan bu rekabette kuşkusuz ülkemiz de önemli bir pazar konumunda. Özellikle son yıllarda Türk sivil havacılığı ciddi bir ivme kazandı ve sürekli büyüyüne bir trende sahip. Hatta dünya ortalamalarının dahi üzerinde büyüyoruz ve bu büyüme başta Airbus ve Boeing olmak üzere diğer uçak üreticilerinin de iştahını kabartıyor.
Airbus ve Boeing'in Türkiye'deki ciddi anlamda rekabeti Onur Air'in 90 yılların başında Airbus A320/321 serisini kullanmasıyla başlamıştı. Daha sonra filosuna Airbus'ın A300/310 ve nihayet uzun menzilli uçuşlar için de A340 modellerini filosuna katan Türk Hava Yolları bu rekabetin ibresini Avrupalı üreticinin tarafına çevirmişti. Ancak motor ve diğer bakımları nispeten daha uygun olan Boeing uçaklarının Türk pazarına girmesi ve başta THY olmak üzere özel sektör tarafından da rağbet görmesi çok uzun süre almadı ve Boeing firması rekabeti dengelemeyi başardı. Türkiye'de yapılan havacılık fuarlarına titizlikle önem veren ve katılma konusunda Airbus'a göre çok daha hassas davranan Boeing, Türkiye pazarına ne kadar önem verdiğini her fırsatta yüksek sesle dile getiriyor. Airbus ise Türk pazarındaki gücüne ve geçmişine güvenerek Boeing'i hiç rahat bırakmayacaktır.
Sonuç olarak; bu iki üreticinin yıllardır süre gelen dev rekabetinin uzun yıllar daha sürmesini, hatta bu savaşa başka önemli oyuncuların da katılmasını ve ortaya çıkacak rekabetin başta Türk şirketleri olmak üzere dünya sivil havacılığına fayda sağlamasını temenni ediyorum.
Boeing'in hazırladığı 2006-2026 yıllarını kapsayan sivil havacılık pazarı raporunun ayrıntılarını manşetimizde okudunuz. Özellikle uçak sayısı artışında öngörülen rakam günümüzde dünyadaki mevcut filonun tam iki katı. Bu rakam ciddi bir pazarın ve gelirin göstergesi. Airbus ve Boeing'in arasındaki rekabet önümüzdeki yirmi yılda daha da acımasız olacağını ön görmek çok da zor olmasa gerek.
Rekabetin Türkiye Boyutu
Global anlamda yaşanan bu rekabette kuşkusuz ülkemiz de önemli bir pazar konumunda. Özellikle son yıllarda Türk sivil havacılığı ciddi bir ivme kazandı ve sürekli büyüyüne bir trende sahip. Hatta dünya ortalamalarının dahi üzerinde büyüyoruz ve bu büyüme başta Airbus ve Boeing olmak üzere diğer uçak üreticilerinin de iştahını kabartıyor.
Airbus ve Boeing'in Türkiye'deki ciddi anlamda rekabeti Onur Air'in 90 yılların başında Airbus A320/321 serisini kullanmasıyla başlamıştı. Daha sonra filosuna Airbus'ın A300/310 ve nihayet uzun menzilli uçuşlar için de A340 modellerini filosuna katan Türk Hava Yolları bu rekabetin ibresini Avrupalı üreticinin tarafına çevirmişti. Ancak motor ve diğer bakımları nispeten daha uygun olan Boeing uçaklarının Türk pazarına girmesi ve başta THY olmak üzere özel sektör tarafından da rağbet görmesi çok uzun süre almadı ve Boeing firması rekabeti dengelemeyi başardı. Türkiye'de yapılan havacılık fuarlarına titizlikle önem veren ve katılma konusunda Airbus'a göre çok daha hassas davranan Boeing, Türkiye pazarına ne kadar önem verdiğini her fırsatta yüksek sesle dile getiriyor. Airbus ise Türk pazarındaki gücüne ve geçmişine güvenerek Boeing'i hiç rahat bırakmayacaktır.
Sonuç olarak; bu iki üreticinin yıllardır süre gelen dev rekabetinin uzun yıllar daha sürmesini, hatta bu savaşa başka önemli oyuncuların da katılmasını ve ortaya çıkacak rekabetin başta Türk şirketleri olmak üzere dünya sivil havacılığına fayda sağlamasını temenni ediyorum.
